Ông già gàn 1
TG : Cao Nguyen
Phần một
Ông mất đã gần hai chục năm nay , nhưng hình ảnh của ông cứ đọng mãi trong lòng tôi . Vợ con đi vắng , chỉ có ông Hậu và con chó vàng ngồi dưới gốc khế , im ắng như chiếc lu, chiếc vại , hứng nước mưa dưới gốc cau già. Dáng ông đầu gối quá tai, thân hình queo quắt, gương mặt vô hồn, lơ đãng , thờ ơ với mọi thứ âm thanh đang diễn ra . Con chó ve vẩy cái đuôi chạy tới , chạy lui , hết rứt áo , dứt quần , lại £.¡.ế.ლ cả lên mặt ông .
Ông đã trải qua hai cuộc kháng chiến. Kháng chiến chống Pháp, mười sáu tuổi ông vào du kích. Với khẩu súng trường Mút cơ tông, mỗi lần bắn là một lần hóc đạn , phải dùng búa nghiến răng ᵭ.ậ..℘ lấy vở đạn ra . Kháng chiến chống Mỹ, ông lần lượt giữ các chức vụ xã đội phó , xã đội trưởng rồi chủ nhiệm Hợp tác xã. Cán bộ nông thôn thời ấy bổng lộc chẳng có gì, chỉ là : “Ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng” . Ông đi từ sáng sớm, trưa về nuốt vội bát cơm , có khi là củ khoai, củ sắn , rồi đi tiếp cho tới tận đêm khuya . Trong cách nghĩ , cách làm của ông, ông luôn tâm niệm :” Làm cάп bộ thì phải biết hy sinh quyền lợi riêng , biết lo cho dân . Thà nghèo, thà khổ nhưng dân tin mình là liêm chính, nói dân nghe, dân làm theo, đó là phần thưởng lớn nhất , không bạc vàng nào sánh nổi” .
Ông làm cάп bộ với niềm say sưa hiếm có . Ông chẳng những thuộc ruộng đồng như lòng bàn tay , mà thuộc tính nết từng con trâu, con bò của Hợp tác xã . Năm 1971, miền Bắc lụt lớn . Chính phủ phải cho máy bay thả dù những bao bánh mì cho những làng quê bị nước lụt cô lập , bao vây . Ông cùng các cάп bộ ,dân quân du kích tiếp nhận và ρhâп phối bánh mì đến tay từng hộ gia đình đói khát vì lũ lụt . Chèo thuyền nan đến suốt ngày đến từng thôn, từng nhà chia bánh mì cho dân . Đến tối về nhà vẫn còn hai bao bánh mì chưa phát hết , bà vợ ông bảo:
-Hay là ông để lại một bao cho các con , nhà cũng hết gạo rồi !
Ông trừng mắt quát:
-Bà bảo tôi là loại người gì mà tôi làm thế ! Làm cái anh cάп bộ không lo được cho dân, lại còn ăn chặn của dân, tôi thà ૮.ɦ.ế.ƭ chứ không thất đức như vậy . Nhà còn cái gì ăn được thì cố nhặt nhạnh cho lũ trẻ .
Sau lụt , mất mùa đói quay quắt . Nhà chủ nhiệm cũng phải ăn củ ráy thay cơm, ngứa như kiến vàng đốt trong cổ họng . Các khoản đóng góp nghĩa vụ không hoàn thành . Một vài xã viên thậm thụt đến nhà ông :
-Gạo nhà nước cấp cho chúng tôi nấu cháo cũng chỉ được vài ngày . Đất phần trăm thì vẫn chìm dưới nước . Ông chủ nhiệm cho chúng tôi mượn đất ven đồi , tranh thủ trồng màu cứu đói vợ con.
Ông chủ nhiệm đắn đo :
-Trồng gì cũng không thể ăn ngay được , cái chính là phải tìm ra biện pháp cứu đói tức thì, các ông cứ về đi chúng tôi sẽ trả lời sau .
Sau một đêm mất ngủ , ông tìm đến nhà lão Cử, người chuyên vào rừng lấy vỏ quạch ( một thứ dây rừng) bán cho những người ăn trầu cau .
Ông hỏi :
-Trong ấy có gì có gì cứu đói mà ta có thể mua bán đổi chác được ?
Lão Cử cười :
-Chẳng thiếu thứ gì . Xương hổ báo còn có , thì khoai sắn ông chủ nhiệm lo gì không có .
-Được ! Thế thì mai ông cho tôi theo với !
Họ đi từ sớm tới tận chiều tối thì tới rừng . Dân cửa rừng bảo :
-Ông mua bao nhiêu cũng có .
-Tôi không mua mà đổi có được không ?
-Đổi gì ?
-Đổi công
-Chúng tôi cần tiền cần thóc chứ không cần công . Đổi công thành ra chúng tôi đi bóc lột à ?
Ông Hậu ngẫm nghĩ :
-Các bác thông cảm, mất mùa ăn chẳng có, tiền, thóc đâu ra. Thôi hay thế này vậy, chúng tôi đổi một nửa bằng gạo, nhưng xin khất đến mùa , số còn lại chúng tôi cho người làm giúp các bác, các bác cho bao nhiêu khoai sắn thì cho .
Làm giúp và làm thuê khác nhau , dân cửa rừng đồng ý . Sáng hôm sau ông Hậu và lão Cử vào chặt vỏ quạch . Vào đó ông mới nhận ra , còn rất nhiều đất tốt bỏ hoang , có cả những thung lũng rộng hàng mẫu. Trong đầu ông hình thành ý định , nung nấu , thôi thúc, ông bảo lão Cử:
-Thôi ! Ông ở lại đây , tôi phải về trước họp bàn với ban quản trị .
Về nhà , ông triệu tập ban quản trị Hợp tác xã họp và thông qua nghị quyết :
-Cho người vào rừng khai hoang đổi công, và vận chuyển khoai sắn về cứu đói cho xã viên . Năm mươi mẫu ruộng dưới chân núi chia cho các hộ dân theo kiểu khoán . Làm gì thì tùy , nhưng phải nộp đủ thuế nghĩa vụ và các khoản mà Hợp tác xã quy định .
Việc mang khoai sắn về ông bàn thêm :
-Đồng chí phó chủ nhiệm trực tiếp phụ trách . Tất cả phải vận chuyển trong đêm để tránh côпg αп, phòng thuế . Đêm đầu chuyển ra bến sông giấu ở đó , cho người trông. Đêm thứ hai cử người ra bến sông mang về . Cứ thế hai đêm một chuyến . Ba chuyến nghỉ một chuyến .
Nghị quyết hợp lòng xã viên . Năm ấy không những Hợp tác xã vượt qua được khó khăn đói kém, mà vụ sau ngoài thóc lúa bội thu , Hợp tác xã còn có thêm hàng chục tấn khoai sắn được phơi khô cất giữ trong rừng . Ruộng dưới chân núi như được thay lớp đất mới, lúa , hoa màu tốt bời bời, đời sống các hộ xã viên cải thiện rõ rệt . Các khoản thuế nghĩa vụ hoàn thành vượt chỉ tiêu . Chủ nhiệm Hậu được bà con xã viên coi như vị cứu ϮιпҺ .
Nhưng thời nào cũng vậy, đều có những con sâu mọt . Tay Thành là đội trưởng sản xuất , nhiều lần muốn lật đổ ông Hậu để ngoi lên nhưng không được vì uy tín của ông lớn quá . Nay thời cơ đã tới . Thành viết đơn Ϯố cάσ việc ʇ⚡︎ự ý mua bán , vận chuyển lương thực, chia đất cho xã viên của ban quản trị Hợp tác xã , đứng đầu là chủ nhiệm Hậu lên xã , lên huyện , lên tỉnh . Chủ nhiệm Hậu bị đình chỉ công tác . Các đoàn kiểm tra thay nhau về điều tra, làm rõ . Bí thư huyện ủy nói trước Đảng bộ :
-Đây là hình thức phát canh thu tô như của địa chủ phong kiến , đi ngược lại chủ trương chính sách của Đảng và nhà nước . Đẩng bộ xã cần kiểm điểm làm rõ khuyết điểm hết sức nghiêm trọng này .
Chi bộ , Đảng ủy họp lần một biểu quyết nhất trí :
-Cảnh cáo trước toàn Đảng bộ , miễn nhiệm chức chủ nhiệm Hợp tác xã của đồng chí Hậu .
Văn bản được gửi lên huyện ủy . Văn phòng huyện ủy gửi lại Đảng ủy xã với bút phê của bí thư huyệnủykèmtheo:”Đảng ủy tổ chức sinh hoạt kiểm điểm lại . Hình thức kỷ luật tгêภ chưa thỏa đáng ”
Chi bộ , Đảng ủy họp lần hai, biểu quyết nhất trí : ” Khai trừ khỏi Đảng , miễn nhiệm chức chủ nhiệm Hợp tác xã của ông Hậu ” . Huyện ủy đồng ý . Ông Hậu suy sụp , người lép kẹp như con cá ,con tép phơi tгêภ đồng cạn .
( Liệu ông Hậu có gượng dậy sau cú sốc, số phận tay đội trưởng Thành ra sao? Mời các bạn đón đọc phần tiếp theo nhé )